بلاگ

سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور ، با توجه به افزایش حوادث، خسارات ناشی از حریق و اهمیت اتاق سرور در سازمان ها، طراحی و اجرای دقیق سیستم اعلام و اطفاء حریق در اتاقهای سرور لازم و ضروری می باشد. در مراکز امروزی اتاق سرور (مراکز داده یا دیتا سنتر) مهمترین بخش یک سازمان محسوب می شود، زیرا همه ساله هزینه های زیادی صرف خرید سرور و دستگاه های جمع آوری اطلاعات در دیتا سنتر می شود که نگهداری از اسناد و مدارک مجازی را با ارزش تر کرده است.

ایمنی و حفاظت در برابر حریق در این مراکز اهمیت زیادی دارد. در زمان آتش سوزی اتاق های سرور ابتدا حریق توسط سیستم های اعلام حریق آشکار شده و مراتب جهت مهار حریق به سیستم اطفاء حریق ارسال می شود. استانداردهای TIA942 ،ISO27000 ،NEPA75 و IP از جمله مناسب ترین استانداردهای مورد استفاده در طراحی اتاق های سرور می باشند.

عوامل ایجاد حریق در اتاق سرور

از جمله مواردی که باعث ایجاد آتش سوزی در اتاق سرور می شود، افزایش دما، اتصال کوتاه در مدارهای الکترونیکی یا لوازم تامین برق و مصرف بیش از اندازه جریان می باشد. در صورت بروز حریق در اتاق های سرور و یا دیتا سنتر، بدلیل حساس بودن تجهیزات کامپیوتر، شبکه و تخریب تجهیزات در دمای بالا احتمال سوختن قطعات الکترونیکی اتاق سرور بسیار زیاد است.
برای جلوگیری از بروز حریق بواسطه کابل ها در اتاق سرور بهتر است از دتکتور خطی حرارتی در سیستم اعلام حریق اتاق سرور استفاده شود. زیرا تجهیزات در اتاق سرور توسط کابل ها در فاصله های زیاد به یکدیگر متصل شده و تمامی کابل ها نیز در کف اتاق سرور بر روی سینی کابل قرار گرفته اند و در صورت آتش سوزی، آتش با سرعت زیادی در محل حریق قابل گسترش است. در صورتی که حرارت در نقطه ای از اتاق سرور به صورت ناگهانی افزایش یابد، دتکتور خطی حرارتی افزایش دما را حس کرده و فرمانی را به پنل اعلام حریق اتاق سرور ارسال و کاربران را از افزایش دما مطلع می کند. بنابراین کاربران اقدامات لازم را جهت کاهش حرارت اتاق به عمل می آورند. سیستم اعلام حریق علاوه بر آژیر و لوازم هشداردهنده، از طریق پیامک شرایط بحرانی را به اطلاع مسئولان شبکه رسانده و آنها را از وضعیت کنونی اتاق سرور مطلع می نمایند.

نکته: استفاده از سیستم های تشخیص دود سنتی که معمولاً بر روی سقف نصب می شوند، در سیستم اعلام و اطفای حریق اتاق سرور پیشنهاد نمی شود. زیرا زمان زیادی لازم است تا صرف تشخیص دود شود و طولانی شدن این زمان بدلیل عمیق بودن نوع حریق در دیتا سنترها سبب بروز خسارات زیاد و در نتیجه تخریب هر یک از بردها خواهد بود.

اطفاء حریق اتاق سرور

لازم است در اتاق های سرور جهت جلوگیری از وقوع و گسترش آتش در اتاق های سرور و یا دیتا سنتر علاوه بر سیستم اعلام حریق یک سیستم اطفاء حریق نصب شود. در اتاق های سرور همیشه باید تجهیزات اطفای حریق در دسترس باشد تا در صورت بروز حریق سریع بتوان به حل مسئله پرداخت. در اتاق های سرور استفاده از سیستم اطفاء حریق آبی، کف و حتی برخی از گازها سبب آسیب رسانی به سرورها و سایر تجهیزات می شود، لذا این سیستم ها هیچ کاربردی در اتاق های سرور یا همان دیتا سنتر ندارند. سیستم های اطفاء حریق گاز CO2 نیز بدلیل حذف اکسیژن حریق برای انسان خطرناک بوده و باعث خفگی می شود. بنابراین سیستم اطفای حریق گاز FM200 و یا پایروژن آیروسل بهترین، پرقدرت ترین، ایمن ترین و مقرون به صرفه ترین گزینه جهت اطفای حریق اتاق سرور در زمان بروز آتش سوزی می باشد. سیستم اطفای حریق پایروژن آیروسل هیچ خطری برای انسان و محیط زیست ایجاد نمی کند. بنابراین مورد توجه مسئولین ایمن سازی اتاق سرور قرار گرفته است. امروزه بیشتر مراکز دولتی و خصوصی از این سیستم اطفا حریق جهت ایمن سازی در اتاق های سرور خود استفاده کرده اند.

اطفاء حریق اتاق سرور

درب ضد حریق و ضد سرقت اتاق سرور

جهت امنیت بیشتر و جلوگیری از گسترش آتش در دیتا سنترها رنگ و جنس درب های ضد حریق باید نسوز باشد تا در صورت بروز آتش سوزی در خارج از اتاق، آتش به داخل اتاق نفوذ نکند. درب های ضد سرقت نیز باید دارای لولاهای مقاوم و مستحکم باشند تا از انفجار و خسارات زیاد جلوگیری کنند.

سیستم تهویه و تخلیه گرد و غبار اتاق سرور

گرد و غبار یکی از عوامل مهم فرسایش تجهیزات الکترونیکی می باشد. نشستن گرد و غبار و ایجاد لایه جانبی بر روی چیپ ست های مختلف بوردهای دستگاه عمل خنک سازی را مشکل ساز نموده و سبب آسیب به دستگاه می شود. بنابراین جهت جلوگیری از خطرات احتمالی لازم به نصب دستگاه تهویه دود در این اتاق ها می باشد.

اجزای سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور

1-    مرکز کنترل اعلام و اطفای حریق: مرکز کنترل مهمترین قسمت سیستم اعلام حریق است و تمام مسئولیت ها توسط میکروپروسسورها انجام می شود. سیم کشی کلیه دتکتورها، شستی ها، وسایل صوتی اخطار دهنده، لامپهای اعلام حریق، منابع تغذیه و ... به مرکز کنترل وصل می شوند. این مرکز از سه زون اعلام و یک زون اطفاء تشکیل شده است. با به کار افتادن هر یک از این بخش ها سیستم های اعلام حریق فعال شده و آژیر اعلام حریق به صدا در می آید. در صورتی که دو زون با یکدیگر فعال شوند سیستم اطفای حریق شروع به کار کرده و گاز FM200 در پیرامون اطراف منتشر می شود. امکان حفظ سیستم در زمان قطع برق به دلیل دارا بودن باتری پشتیبان وجود دارد.

 
2-    آژیر اعلام حریق: یکی از اجزای سیستم اعلام حریق می باشد. در صورت بروز آتش سوزی زمانی که فرمان به پنل مرکزی ارسال شد، پنل نیز به آژیر فرمان داده و در بخش مربوطه آژیر به صدا در می آید و ساکنین را از بروز حریق مطلع می نماید.

3-    دتکتور دودی: یکی از اجزای سیستم اعلام حریق دتکتور دودی می باشد که در مقابل دود و گردو غبار حساس است. در زمان آتش سوزی، دود و یا حرارت ناشی از حریق به طرف سقف رفته و دتکتور دودی این دود را تشخیص داده و اخطار به کنترل پنل ارسال می شود.

4-    شستی اعلام حریق: نوعی آشکارساز دستی می باشد، این وسیله مانند یک کلید با تحریک از طرف یک شخص که به وجود آتش پی برده عمل می نماید. در زمان بروز حریق در اتاق سرور در صورتی که کاربر در اتاق دیتاسنتر حضور داشته باشد می تواند با فشردن شستی اعلام حریق ، قبل از اینکه پیام به سیستم مرکزی ارسال شود مراتب را بصورت دستی به تمامی سیستم های هشداردهنده اعلام حریق و سیستم اطفاء حریق ارسال نماید. در این صورت از اتلاف زمان نیز جلوگیری می شود.

5-    دستگاه تلفن کننده: دستگاهی الکترونیکی در سیستم اعلام حریق می باشد که توانایی ذخیره سازی تا 20 شماره تلفن را دارد. در صورت وقوع حریق در زمان هایی که اپراتوری در اتاق سرور نیست و یا ساعات غیر کاری به طور اتوماتیک با مسئولان یا مراکز آتش نشانی تماس برقرار کرده و با پخش پیغام از پیش تعیین شده آنها را از بروز حریق مطلع می نماید. تلفن کننده ها دارای مدار کنترل ورودی برای حفاظت در مقابل نوسانات برقی هستند.

6-    سیستم دتکتور دمنده (Air sampling): این سیستم از یک لوله اصلی و تعدادی لوله های هوا که به آن متصل شده اند تشکیل شده است. به گونه ای که لوله اصلی بر روی دیوار نصب شده و از آن به بالای رک ها لوله کشی و در فاصله های مشخص سوراخ هایی بر روی لوله ایجاد می شود. سیستم دتکتور دمنده بطور مداوم با مکش هوای درون رک ها به داخل محفظه خود میزان دود موجود در هوا را اندازه می گیرد. در صورتی که غلظت دود بالا باشد، هشدار به مرکز کنترل ارسال می شود. سرعت و دقت دستگاه دتکتور دمنده بیشتر از دتکتور معمولی است.

نکته: بهترین سیستم اطفای اتاق سرور، سیستم اطفای حریق گازی می باشد.

ادوات سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور با گاز FM200

1-    سیلندر گاز FM200: سیلندر گاز FM200 حتماً باید مخصوص گاز FM200 باشد و بتواند به طور استاندارد فشار 80 بار را تحمل کند. قطر و دهانه ی داخلی سیلندرهای FM200 بیشتر و بزرگتر از سیلندرهای خاموش کننده گاز CO2 است. فشاری که توسط شیر برقی سیلندر گاز FM200 تحمل می شود بیشتر از فشار سیلندر گاز CO2 می باشد. استفاده از سیلندر گاز CO2 برای گاز FM200 خسارات زیادی را برای سایر تجهیزات وارد می کند. زیرا سیلندر CO2، شیر و ... قطر و دهانه بسیار کوچکتری نسبت به سیلندرهای FM200 دارند و همین امر سبب می شود عملیات اطفاء به کندی پیش رود.
سیلندر گاز FM200 در صورت استفاده به صورت خودکار فعال و گاز FM200 از طریق نازل خارج می شود. یک ضامن دستی بر روی شیر قرار دارد، در صورتی که به طور خودکار شروع به کار نکند می توان با کشیدن ضامن آن را فعال نمود.

2-    شستی جلوگیری از اطفاء: گاهی ممکن است اخطار سیستم کنترل پنل اعلام حریق کاذب باشد و یا حریق به اندازه ای نباشد که نیاز به عملیات اطفاء با گاز FM200 داشته باشد، بنابراین می توان با فشردن شستی جلوگیری از اطفاء توسط اپراتور از اطفای گاز FM200 جلوگیری نمود.

3-    نازل گاز FM200: این نازل ها از جنس برنج و یا آلومینیوم هستند. نازل ها براساس درجه خروجی به 4 دسته تقسیم می شوند. به گونه ای که برای خروج هر 90 درجه نازل با یک سوراخ، 180 درجه نازل با دو سوراخ و 360 درجه نازل با چهار سوراخ تولید می شود.

4-    گاز FM200: این گاز جزء گازهای بی اثر است که دارای کمترین اثر تخریب محیطی (تقریباً نزدیک به صفر) روی اجزای الکترونیکی در کلاس c حریق با توانایی خاموش کنندگی بالا دارد. گاز FM200 بر روی مولکول هایی که میل ترکیبی زیادی با اکسیژن دارند اثر کرده و جلوی ترکیب آنها با اکسیژن محیط را گرفته و مانع گسترش حریق می شود. بنابراین سطح اکسیژن محیط کم نمی شود و به راحتی می توان تنفس کرد. در مواقعی که گاز در محیط تخلیه و عملیات اطفاء انجام می شود، دیگر نمی توان حتی یک کبریت در آن محیط روشن نمود. بنابراین آتش به طور کامل مهار می شود. این گاز برخلاف گازهای گروه هالون در جو باقی نمی ماند و تأثیر مخربی بر لایه ازون ندارد. در محیط های مثل اتاق سرور، مراکز داده و ... که همواره اپراتور در آنجا حضور دارد و دارای اهمیت زیادی هستند طراحی و اجرای سیستم های اعلام و اطفاء حریق گاز FM200 توصیه می شود. 

نکات مهم در خصوص طراحی و اجرای سیستم های اعلام حریق و اطفای حریق در اتاق سرور:

• در بسیاری از موارد، آتش سوزی از سقف و کف کاذب آغاز می شود. بنابراین در نظر گرفتن سیستم اعلام و اطفای حریق مناسب در سقف و کف کاذب بسیار مهم است.
• استفاده از دتکتور حرارتی کابل (LHD) در کف کاذب به همراه دتکتور دود برای تشخیص سریع حریق مناسب است.
• استفاده از دتکتور Air sampling برای تشخیص سریع آتش مناسب است.
• توجه به ساختارها و عناصر مقاوم در برابر حریق در مرکز داده و اتاق های سرور بسیار مهم است. عدم توجه به ساختار در برخی موارد باعث می شود حریق در خارج از اتاق سرور، باعث فعال شدن سیستم اطفای حریق اتاق سرور شود. و گاهی ممکن است آتش سوزی در اتاق سرور شروع و در صورت عدم توانایی سیستم اطفای حریق گازی، به خارج از اتاق سرور گسترش یابد.

سیستم اطفای حریق مناسب اتاق سرور

استفاده از گازهای تمیز مانند Inert Gas، Novec 1230، Fm200 و سایر گازهای ذکر شده در استاندارد NFPA2001 در درجه اول جهت اطفای حریق اتاق سرور، توصیه می شود. استفاده از سیستم های Oxygen Reduction و watermist برای استفاده در اتاق سرور با محدودیت هایی روبرو است که باید بیشتر بررسی شود. استفاده از سیستم اطفاء حریق آیروسل در اتاق سرور به عنوان گزینه اصلی توصیه نمی شود.

نتیجه گیری:

با توجه به اینکه امنیت و محافظت فیزیکی از سرورها و دستگاه های ذخیره سازی دارای اهمیت زیادی است، در اتاق های سرور حتماً باید تجهیزات اطفاء حریق در دسترس باشد تا در صورت بروز کوچکترین حریق به راحتی بتوان آن را مهار کرد. بنابراین طراحی و اجرای سیستم های اعلام و اطفاء حریق در این اتاق ها جزء اصول کار می باشد. مناسب ترین گزینه اطفای حریق در اتاق های سرور، سیستم اطفای حریق گاز FM200 است. شرکت مشاوره آتش نشانی گرمایش برودت پارس آماده ارائه کلیه خدمات طراحی و اجرا سیستم های اعلام و اطفاء حریق گازی FM200 به شما عزیزان می باشد. در صورت داشتن هر گونه سوال می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.