بلاگ

خاموش کننده هالوژنه ، کپسول های آتش نشانی با توجه به مواد خاموش کننده ای که در آنها استفاده شده است به انواع مختلفی تقسیم می شوند. نمونه ای از این کپسول ها، کپسول های هالوژنه شده است که از ترکیب کربن (C)، فلوئور (F)، کلر (Cl) و برم (Br) تشکیل شده است. اما با توجه به اینکه ترکیب این مواد با یکدیگر سبب آتش سوزی می شود، از گاز هالوژن به عنوان ماده خاموش کننده در ترکیب این کپسول ها استفاده می شود تا از اشتعال احتراق جلوگیری شود.

خاموش کننده های آتش نشانی هالوژنه شده برای اولین بار در سال 1900 مورد استفاده قرار گرفتند. در آن زمان تتراکلرید کربن (104) به عنوان خاموش کننده شناخته شد و پس از 10 سال، در سال 1910 از این گاز در خاموش کننده های دستی و سیار استفاده شد. اما به دلیل سمیت آن ممنوع شد و گازها و ترکیبات جدیدتری مانند هالون 1211 و 1301 جایگزین این گاز سمی شد.

نحوه خواندن ترکیب گازهای هالوژنه

به دلیل سهولت در گفتار گازهای هالوژن با اعداد مربوط به خاموش کننده خوانده می شوند. برای نخستین بار، ارتش آمریکا از کدهای چهار رقمی برای خواندن ترکیب این گازها استفاده کرد. نحوه خواندن این کدهای 4 رقمی به این صورت است که عدد اول از سمت چپ تعداد اتم های کربن موجود در ماده را نشان میدهد، عدد دوم تعداد اتم های فلوئور، عدد سوم تعداد اتم های کلر، عدد چهارم تعداد اتم های برم و عدد پنجم تعداد اتم های ید موجود در گاز هالوژن می باشد.

نکته: اگر عدد پنجم صفر باشد از نوشتن آن صرف نظر می شود.
به عنوان مثال، گاز هالوژن CBrF3 را هالون 1301 ، گاز هالوژن C2F4Br2 را هالون 2402 و گاز هالون CBrClF2 را هالون 1211 می نامند.

کپسول آتش نشانی هالوژنه و نحوه عملکرد آن در زمان حریق

گاز هالوژن به عنوان مایع تحت فشار در کپسول آتش نشانی ذخیره و با آزاد شدن از کپسول و ورود به محیط به گاز تبدیل می شود. این گاز هیچ گونه خطری برای انسان ها ندارد و می توان از آن برای خاموش کردن آتش سوزی های گروه  Cو A، B استفاده کرد. نحوه عملکرد این خاموش کننده به این صورت است که آنها به دلیل سنگین بودن از هوا مانند CO2 حریق را می پوشاند و با قطع واکنش شیمیایی (مثلث حریق) مانع ورود اکسیژن به داخل حریق می شود. این کپسول آتش نشانی با ترکیبات خود در آتش باعث ایجاد اختلال شیمیایی و از بین بردن شعله های آتش شده و از انتشار آتش جلوگیری کرده و از این طریق آتش را مهار می کند. برخی از این خاموش کننده ها بسیار کارامد و کم ضرر هستند و بصورت دستی و سیار مورد استفاده قرار می گیرند.

کپسول آتش نشانی هالوژنه در زمان تبخیر هیچ پسماندی از خود باقی نمی گذارد و عدم ماندگاری اثرات آن در زمان آتش سوزی یکی از فواید این خاموش کننده ها به شمار میرود. این کپسول های آتش نشانی غیر رسانا بوده و از خوردگی و آسیب دیدن به تجهیزات جلوگیری می کند. همین امر باعث شده از این خاموش کننده برای حریق هایی بسیار حساس مانند حریق های الکتریکی و وسایل الکترونیکی استفاده شود.

گازهای 1211، 2402 و 1301 که معمولاً در این کپسول ها استفاده می شوند در سال 1994 برای لایه ازون مضر و آسیب پذیر شناخته شدند و استفاده از آن محدود و ممنوع اعلام شد. بنابراین گازهایی مشابه با تأثیرات خاموش کننده گی مناسب و غیرمضر مانند هالوترون و FE-36 که در اطفاء حریق نیز خوب عمل می کردند جایگزین گازهای هالوژن شدند. این کپسول های آتش نشانی بیشتر در محل نگهداری قطعات الکترونیکی مانند اتاق های سرور، اتاق های کامپیوتر، کشتی ها، هواپیماها و ... مورد استفاده قرار می گیرند.

نتیجه گیری:

مواد هالوژنه موجود در کپسول های آتش نشانی هالوژنه به عنوان ماده اطفایی شناخته شده اند. اما امروزه با توجه به اثرات مضر و سمی این مواد بر روی لایه ازون محدود و ممنوع اعلام شده است. گاز هالوژنه از ترکیبات اتم های C،f،cl،br تشکیل شده است. ماده اطفایی گاز هالوژن اشتعال پذیر نمی باشد و داخل کپسول به صورت مایع و در محیط بیرون به صورت گاز منتشر می شوند. این ترکیبات به دلیل سنگینی از هوا بر روی حریق نشسته و با حذف اکسیژن سبب خفه شدن و مهار حریق می گردد.

در صورت داشتن هر گونه سوال در خصوص سیستم آتش نشانی ساختمان (اعلام و اطفای حریق) و انتقاد یا پیشنهاد می توانید با کارشناسان شرکت خدمات آتش نشانی گرمایش برودت پارس در تماس باشید.